In geval van koop moet de afgeleverde zaak aan de overeenkomst beantwoorden. Dit betekent dat de zaak de eigenschappen moet bezitten die de koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten. Als dit niet het geval is, dan is er sprake van non-conformiteit. Een hierop gebaseerde rechtsvordering verjaart twee jaren nadat de koper de verkoper in kennis heeft gesteld dat er sprake is van non-conformiteit. De Hoge Raad heeft op 17 november 2017 (ECLI:NL:HR:2017:2902) overwogen in hoeverre deze korte verjaringstermijn van toepassing is op een vordering tot schadevergoeding wegens bedrog bij de koop van aandelen.
Achtergrond
De aandeelhouders (hierna: “X c.s.”) van Prowi Holding B.V (hierna: “Prowi”) verkopen hun aandelen op 25 maart 2002 aan Olimar B.V. (hierna: “Olimar”). Op 5 juli 2002 deelt Olimar aan X c.s. mede dat de koopovereenkomst is ontstaan door bedrog aan de zijde van X c.s. Het bedrog zag op het niet informeren over de aanvraag van een collectief ontslag en het niet inlichten over de dalende omzet en het resultaat van de onderneming van Prowi. Olimar wordt op 18 september 2002 failliet verklaard en Prowi failleert vervolgens op 20 september 2002.
De curator in de faillissementen van Olimar en Prowi stuit op 23 maart 2007 de vordering van Olimar op X c.s. op grond van het bedrog bij de verkoop van de aandelen. De curator heeft deze vordering vervolgens aan MBS Raad B.V. (hierna: “MBS”) overgedragen. MBS stuit de vordering nogmaals op 20 maart 2012 en start op 18 december 2012 een gerechtelijke procedure tegen X c.s. MBS stelt dat X c.s. jegens Olimar bedrog heeft gepleegd bij de verkoop van de aandelen in Prowi en dat, als de verstrekte informatie wel correct en volledig zou zijn geweest, de koopovereenkomst niet zou zijn gesloten.
Tussen partijen staat vast dat als de verjaringstermijn van twee jaar, die geldt in geval van non-conformiteit bij de aankoop van een zaak, ook in deze situatie van toepassing is, de vordering van MBS is verjaard. Maar, is dat ook het geval bij een vordering wegens bedrog bij de aankoop van een zaak, in dit geval de aandelen in Prowi?
Hoge Raad
De Hoge Raad overweegt in lijn met eerdere uitspraken van de Hoge Raad, namelijk van 21 april 2006 inzake Inno/Sluis (ECLI:NL:HR:2006:AW2582) en van 23 november 2007 inzake Ploum/Smeets (ECLI:NL:HR:2007:BB3733). In deze uitspraken werd geoordeeld dat de verjaringstermijn van twee jaren geldt voor rechtsvorderingen van de koper die feitelijk gegrond zijn op het niet beantwoorden van de afgeleverde zaak aan de overeenkomst (non-conformiteit), ook als door de koper op deze grondslag een rechtsvordering uit onrechtmatige daad wordt gebaseerd. Voorts verwijst de Hoge Raad naar zijn uitspraak van 29 juni 2007 inzake Pouw/Visser (ECLI:NL:HR:2007:AZ7617). In laatstgenoemde uitspraak overwoog de Hoge Raad dat ten aanzien van een vordering op grond van dwaling, gebaseerd op feiten die ook de stelling zouden rechtvaardigen dat de afgeleverde zaak niet aan de overeenkomst beantwoordt, de verjaringstermijn van twee jaren geldt.
De Hoge Raad overweegt in deze kwestie dat de verjaringstermijn van twee jaren ook van toepassing is op de vordering van MBS die is gebaseerd op bedrog. De feiten die ten grondslag liggen aan die vordering rechtvaardigen namelijk de stelling dat de afgeleverde zaak niet aan de overeenkomst beantwoordt. Als de feiten zelfstandig bedrog opleveren, los van de feiten die de toewijzing van een vordering op grond van non-conformiteit kunnen dragen, dan geldt geen verjaringstermijn van twee jaren. In dat geval geldt een verjaringstermijn van vijf jaren.
Conclusie
Een koper en verkoper, van bijvoorbeeld aandelen, dienen er rekening mee te houden dat een verjaringstermijn van twee jaar van toepassing kan zijn bij het instellen van een rechtsvordering op basis van bedrog. Deze korte verjaringstermijn is van toepassing als de koper zijn vordering ook op non-conformiteit had kunnen baseren. Of de vordering ook daadwerkelijk op non-conformiteit is gebaseerd is in dat geval niet relevant.