Tot nu toe is in 2021 een historisch laag aantal faillissementen uitgesproken. Mede door de steun- en herstelpakketten zoals de NOW-regeling, zijn veel ondernemingen tijdens de coronacrisis niet in liquiditeitsproblemen geraakt. Maar per 1 oktober 2021 stoppen de meeste steunmaatregelen. Mogelijk dat dan een toename van het aantal faillissementen volgt.
Verwacht je dat jouw onderneming ook in de problemen komt? Dan is het van groot belang om te voorkomen dat je, mocht je bedrijf failliet gaan, als bestuurder persoonlijk aansprakelijk wordt gesteld voor de tekorten in het faillissement. Het kan dan soms zelfs beter zijn om zelf het faillissement van je onderneming aan te vragen. Wij kunnen je bij deze afweging bijstaan en van advies voorzien.
Wanneer is een bestuurder aansprakelijk na faillissement?
Als het faillissement van een onderneming is uitgesproken, benoemt de rechtbank een curator. Deze curator is belast met ‘het beheer en de vereffening van de failliete boedel’. Daarbij behartigt hij de belangen van de crediteuren van de failliet. Zo zal de curator (onder andere) onderzoeken of er onregelmatigheden zijn geweest die het faillissement hebben veroorzaakt of het tekort daarin hebben vergroot. Als bestuurder kan je aansprakelijk worden gehouden voor de tekorten in het faillissement als er bijvoorbeeld geen behoorlijke administratie is, de jaarrekening niet tijdig is gedeponeerd of als je hebt gehandeld zoals geen redelijk denkend bestuurder onder dezelfde omstandigheden gehandeld zou hebben. De feiten en omstandigheden spelen hierbij een doorslaggevende rol.
Invloed coronacrisis op bestuurdersaansprakelijkheid?
Ook de coronacrisis kan invloed hebben op de vraag of sprake is van bestuurdersaansprakelijkheid. Dit volgt onder meer uit rechtspraak die is gewezen naar aanleiding van de kredietcrisis die vanaf 2009 speelde[1]. Daaruit blijkt dat een dergelijke crisis invloed kan hebben op de vraag of een bestuurder heeft gehandeld zoals een redelijke denkend bestuurder onder dezelfde omstandigheden zou hebben gedaan. Als een bestuurder een overlevingsstrategie had en probeerde de crisis uit te zitten tot betere tijden, hoeft dit niet onbehoorlijk te zijn. Integendeel, dit kan in crisistijd in lijn zijn met wat een redelijk denkend bestuurder zou doen.
Belangrijk is wel dat er enig zicht is op overleven én dat je als bestuurder je afwegingen voor de beslissing om al dan niet voort te gaan met de onderneming goed onderbouwt en vastlegt. Als echter een kantelpunt ontstaat of dreigt te ontstaan waarna het voortzetten van de onderneming in feite voor rekening van de schuldeisers komt, dan is het belangrijk om aan de bel te trekken en maatregelen te treffen, zoals het aanvragen van het faillissement. Aanwijzingen hiervoor kunnen zijn dat het bankkrediet wordt opgezegd en de schulden aan crediteuren, waaronder de Belastingdienst, oplopen. In die gevallen is het zaak tijdig te acteren. Doe je dat niet? Dan ligt bestuurdersaansprakelijkheid op de loer.
[1]ECLI:NL:GHARL:2020:3188, ECLI:NL:GHARL:2020:3187
Tips
Hoewel het dus afhankelijk is van de omstandigheden waarin jouw onderneming verkeert, is het goed om als bestuurder in ieder geval de volgende tips in acht te nemen:
- Documenteer je overlevingsstrategie en vooral waarom je in het belang van de vennootschap bepaalde keuzes maakt.
- Wacht niet te lang om het faillissement / WHOA aan te vragen zodra je onderneming niet meer levensvatbaar lijkt.
- Meld betalingsonmacht op tijd bij de Belastingdienst en het pensioenfonds.
- Deponeer je jaarrekening op tijd en houd je administratie op orde;
- Doe geen selectieve betalingen en benadeel geen schuldeisers.
Meer informatie?
Wil je meer informatie over bestuurdersaansprakelijkheid en de mogelijkheden om die te voorkomen en/of je daartegen te verweren? Neem dan contact met ons op.
Je kunt nu ook ons gratis whitepaper Herstructureren downloaden. In dit whitepaper staan we uitgebreid stil bij de maatregelen die je kunt nemen om liquiditeitsproblemen te voorkomen of op te lossen. Ook bespreken we een aantal belangrijke aandachtspunten voor ondernemingen in zwaar weer.